ODDZIAŁYWANIE OGNIA NA PRZEGRODY BUDOWLANE

12/2019

WYMAGANIA PRAWNE

  • W Polsce wymagania dla obiektów budowlanych pod kątem bezpieczeństwa ogniowego są podane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami ważne od 1 stycznia 2014),
  • Określa ono minimalne poziomy właściwości wyrobów budowlanych, zależnie od typu budynku.

WARUNKI TECHNICZNE

Dział VI, Bezpieczeństwo pożarowe, Rozdział 1, Zasady ogólne

  • § 207. 1. Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru:
    1. nośność konstrukcji przez czas wynikający z rozporządzenia,
    2. ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku,
    3. ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki,
    4. możliwość ewakuacji ludzi, – a także uwzględniający bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
  • § 208. 1. Przepisy niniejszego działu określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków lub ich części, wynikające z ich przeznaczenia i sposobu użytkowania, wysokości lub liczby kondygnacji, a także położenia w stosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektów budowlanych.
  • 2. Stosowanie przepisów rozporządzenia wymaga uwzględnienia:
    2) wymagań Polskich Norm i warunków określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia, dotyczących w szczególności zasad ustalania:
    a) gęstości obciążenia ogniowego pomieszczeń i stref pożarowych,
    b) klas odporności ogniowej elementów budynku,
    c) klas dymoszczelności zamknięć otworów,
    d) właściwości funkcjonalnych urządzeń służących do wentylacji pożarowej,
    e) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku,
    f) reakcji na ogień wyrobów (materiałów) budowlanych,
    g) toksyczności produktów rozkładu spalania materiałów.
  • § 208a. 1. Określeniom użytym w rozporządzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapiący, samogasnący, intensywnie dymiący, odpowiadają klasy reakcji na ogień zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia.
  • 2. Elementy budynku określone w rozporządzeniu, jako nierozprzestrzeniające ognia, słabo rozprzestrzeniające ogień lub silnie rozprzestrzeniające ogień, powinny spełniać, z zastrzeżeniem ust. 3, wymagania zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia.
  • 3. W przypadku ścian zewnętrznych budynku, w tym z ociepleniem i okładziną zewnętrzną lub tylko z okładzina zewnętrzną, przez elementy budynku:
    1) nierozprzestrzeniające ognia – rozumie się elementy budynku nierozprzestrzeniające ognia zarówno przy działaniu ognia wewnątrz, jak i od zewnątrz budynku,
    2) słabo rozprzestrzeniające ogień – rozumie się elementy budynku, które z jednej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień, natomiast przy działaniu ognia z drugiej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień lub nierozprzestrzeniające ognia,
    3) silnie rozprzestrzeniające ogień – rozumie się elementy budynku, które przy działaniu ognia z jednej strony sklasyfikowane są, jako silnie rozprzestrzeniające ogień, niezależnie od klasyfikacji uzyskanej przy działaniu ognia z drugiej strony – dla których wymagania przy działaniu ognia wewnątrz budynku określa się zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, a przy działaniu ognia od zewnątrz budynku określa się zgodnie z Polską Normą dotyczącą metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany.
  • § 216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny spełniać, z zastrzeżeniem § 213 oraz § 237 ust. 9, co najmniej wymagania określone w poniższej tabeli:
  • 2. Elementy budynku, o których mowa w ust. 1, powinny być nierozprzestrzeniające ognia, przy czym dopuszcza się zastosowanie słabo rozprzestrzeniających ogień:
    1) elementów budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 500 MJ/m2,
    2) ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz elementów konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku PM niskim o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 1.000 MJ/m2,
    3) ścian zewnętrznych w budynku niskim ZL IV.
  • 3. Dopuszcza się stosowanie w budynku PM ścian zewnętrznych klasy D z rdzeniem klasy E z uwagi na reakcję na ogień, jeżeli okładzina wewnętrzna jest niepalna, a ściana jest nierozprzestrzeniająca ognia przy działaniu ognia od strony elewacji.
  • 4 Dopuszcza się stosowanie w budynku PM ścian wewnętrznych klasy D z uwagi na reakcję na ogień.
  • § 218. 1. Przekrycie dachu budynku niższego, usytuowanego bliżej niż 8 m lub przyległego do ściany z otworami budynku wyższego, z wyjątkiem przypadków wymienionych w § 273 ust. 1, w pasie o szerokości 8 m od tej ściany powinno być nierozprzestrzeniające ognia oraz w pasie tym:
    1) konstrukcja dachu powinna mieć klasę odporności ogniowej co najmniej R 30,
    2) przekrycie dachu powinno mieć klasę odporności ogniowej co najmniej RE 30.
  • § 219. 1. Przekrycie dachu o powierzchni większej niż 1.000 m2 powinno być nierozprzestrzeniające ognia, a palna izolacja cieplna przekrycia powinna być oddzielona od wnętrza budynku przegrodą o klasie odporności ogniowej nie niższej niż RE 15.

ODDZIAŁYWANIE OGNIA NA PRZEGRODY BUDOWLANE

  • Reakcja na ogień działający od wewnątrz budynku wg PN-EN 13501-1+A1:2010.
  • Rozprzestrzenianie ognia dla ścian zewnętrznych budynków od strony zewnętrznej wg PN-B-02867:2013-06 (PN-90/B- 02867:1990+Az1:2001).
  • Oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy wg PN-EN 13501-5+A1:2010.

REAKCJA NA OGIEŃ WG PN-EN 13501-1+A1:2010

Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków

Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień

CO TO JEST REAKCJA NA OGIEŃ

  • Reakcja na ogień – udział wyrobu, poprzez swój własny rozkład, w oddziaływaniu ogniowym, któremu jest poddany w określonych warunkach.
  • Klasyfikacja wyrobu następuje wg PN-EN 13501- 1+A1:2010 na podstawie badań z tabeli.

METODY BADAWCZE

BADANIA CECH WYROBU BUDOWLANEGO

  • Badanie niepalności – EN ISO 1182
    Badanie to identyfikuje wyroby, które nie będą przyczyniały się wcale – lub w sposób znaczący – do rozwoju pożaru, bez względu na ich końcowe zastosowanie.
    Badanie to jest właściwe dla klas A1, A2, A1fl, A2fl, A1L i A2L.
  • Badanie ciepła spalania – EN ISO 1716
    Badanie to określa potencjalną, maksymalną całkowitą ilość ciepła wydzielonego przez wyrób w trakcie jego całkowitego spalenia, bez względu na końcowe zastosowanie wyrobu.
    Badanie to jest właściwe dla klas A1, A2, A1fl, A2fl, A1L i A2L. Pozwala ono określić zarówno całkowite ciepło spalania (PCS), jak i ciepło spalania netto (PCI).
  • Badanie pojedynczego płonącego przedmiotu – EN 13823
    W badaniu określa się potencjalny udział wyrobu w rozwoju pożaru, w sytuacji pożarowej symulującej pojedynczy płonący przedmiot usytuowany w narożu pomieszczenia i w pobliżu tego wyrobu.
    Badanie to jest właściwe dla klas A2, A2L, B, BL, C, CL, D i DL.
    W warunkach określonych w 8.3.2, metoda ta jest właściwa także dla klasy A1.
  • Badanie zapalności – EN ISO 11925-2
    W badaniu określa się zapalność wyrobu przy oddziaływaniu małego płomienia.
    Badanie to jest właściwe dla klas B, C, D, E, Bfl, Cfl, Dfl, Efl, BL, CL, DL, EL.

PALNOŚĆ WYROBÓW WG WT I ODPOWIADAJĄCE IM KLASY REAKCJI NA OGIEŃ

KRYTERIA KLASYFIKACJI WYROBÓW BUDOWLANYCH WG EN 13501-1:2007+A1:2009

  • Klasa F
    Brak kryteriów użytkowych. Klasę F stosuje się również wówczas, gdy wyrób nie spełnia wymagań klasy E w badaniu wg EN ISO 11925-2.
  • Klasa E
    Wyrób powinien spełniać następujące kryteria:
    EN ISO 11925-2. W warunkach powierzchniowego oddziaływania płomienia oraz, gdy jest to wymagane, krawędziowego oddziaływania płomienia (patrz 6.3), w czasie 15 s ekspozycji zasięg płomienia w kierunku pionowym nie powinien – w ciągu 20 s od chwili przyłożenia płomienia – przekroczyć 150 mm, licząc od miejsca przyłożenia płomienia.
  • Klasa D
    Wyrób powinien spełniać wszystkie następujące kryteria:
    EN ISO 11925-2. W warunkach powierzchniowego oddziaływania płomienia oraz, gdy jest to wymagane, krawędziowego oddziaływania płomienia (patrz 6.3), w czasie 30 s ekspozycji zasięg płomienia w kierunku pionowym nie powinien – w ciągu 60 s od chwili przyłożenia płomienia – przekroczyć 150 mm, licząc od miejsca przyłożenia płomienia.
    EN 13823. FIGRA ( = FIGRA0,4MJ) ≤ 750 W/s.
  • Klasa C
    Wyrób powinien spełniać wszystkie następujące kryteria:
    EN ISO 11925-2. W warunkach powierzchniowego oddziaływania płomienia oraz, gdy jest to wymagane, krawędziowego oddziaływania płomienia (patrz 6.3), w czasie 30 s ekspozycji zasięg płomienia w kierunku pionowym nie powinien – w ciągu 60 s od chwili przyłożenia płomienia – przekroczyć 150 mm, licząc od miejsca przyłożenia płomienia.
    EN 13823 Brak bocznego rozprzestrzeniania płomienia (LFS) do krawędzi próbki. FIGRA (= FIGRA0,4MJ) ≤ 250 W/s, THR600s ≤ 15 MJ
  • Klasa B
    Wyrób powinien spełniać wszystkie następujące kryteria:
    EN ISO 11925-2. W warunkach powierzchniowego oddziaływania płomienia oraz, gdy jest to wymagane, krawędziowego oddziaływanie płomienia (patrz 6.3), w czasie 30 s ekspozycji zasięg płomienia w kierunku pionowym nie powinien – w ciągu 60 s od chwili przyłożenia płomienia – przekroczyć 150 mm, licząc od miejsca przyłożenia płomienia.
    EN 13823. Brak bocznego rozprzestrzeniania płomienia (LFS) do krawędzi próbki. FIGRA (= FIGRA0,2MJ) ≤ 120 W/s, THR600s ≤ 7,5 MJ
  • Wyroby klasy F uważa się za łatwo zapalne, kapiące, intensywnie dymiące.
  • Klasa B, C, D a płyta jest kwalifikowana do badania narożnika (SBI).

KLASYFIKACJA OGNIOWA W ZAKRESIE REAKCJI NA OGIEŃ WG PN-EN 13501-1

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA BUDYNKÓW

Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne od strony zewnętrznej oraz zasady klasyfikacji wg PN-B-02867:2013-06.

ZAKRES NORMY PN-B-02867:2013-06

  • W niniejszej normie podano procedurę badania i kryteria klasyfikacji ścian zewnętrznych budynków od strony zewnętrznej w zakresie stopnia rozprzestrzeniania ognia.
  • Badanie ścian zewnętrznych budynków od strony wewnętrznej objęte jest systemem klasyfikacji europejskiej wg PN-EN 13501-1+A1.
  • Normy nie stosuje się do ścian, w których każdy odrębny składnik posiada klasę reakcji na ogień co najmniej A2-s3, d0; ściany takie uznaje się za nierozprzestrzeniające ognia bez badań

TERMINY UŻYTE W PN-B-02867:2013-06

  • stopień rozprzestrzeniania ognia
    umowna cecha charakteryzująca ściany zewnętrzne budynku, ze względu na zachowanie się badanej próbki w znormalizowanych warunkach badania, uwzględniające:
    ‒ rozprzestrzenianie się spalania po powierzchni próbki lub wewnątrz próbki;
    ‒ występowanie płonących kropli i/lub płonących odpadów stałych.
  • ściany nierozprzestrzeniające ognia NRO
    ściany, które w znormalizowanych warunkach badania w obszarze działania źródła ognia ulegają spalaniu, natomiast poza tym obszarem nie ulegają spaleniu i nie występują przy tym płonące krople i/lub płonące odpady stałe.
  • ściany słabo rozprzestrzeniające ogień SRO
    ściany, które w znormalizowanych warunkach badania ulegają spalaniu poza obszarem działania źródła ognia w zakresie określonym w kryteriach klasyfikacji i nie występują przy tym płonące krople i/lub płonące odpady stałe.
  • ściany silnie rozprzestrzeniające ogień SIRO
    ściany, które w znormalizowanych warunkach badania ulegają spalaniu:
    ‒ poza obszarem działania źródła ognia poza zakresem określonym w kryteriach klasyfikacji przyjętych dla ścian słabo rozprzestrzeniających ogień i/lub;
    ‒ z występowaniem płonących kropli i/lub płonących odpadów stałych.

STOPIEŃ ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA WG PN-EN 13501-1 – OD WEWNĄTRZ

STOPIEŃ ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA WG PN-B-02867

REAKCJA NA OGIEŃ WG PN-EN 13501-5+A1:2010

Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków

Część 5: Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy

Oddziaływanie ognia zewnętrznego na dachy

  • Metodyka badań dachów według europejskich wytycznych PKN-CEN/TS 1187:2014-03 dzieli się na dwie grupy:
    – powierzchniowe rozprzestrzenianie ognia,
    – penetracja ognia do wewnątrz budynku.
  • Specyfikuje się 3 metody określające zachowanie się dachów:
    – od płonącego źródła ognia (t1),
    – od płonącego źródła ognia i wiatru (t2),
    – od płonącego źródła ognia i wiatru i promieniowania (t3).
  • Klasyfikacja wyniku wg PN-EN 13501-5.

ODDZIAŁYWANIE OGNIA ZEWNĘTRZNEGO NA DACHY WG PN-EN 13501-5