STOPIEŃ ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA – NRO

12/2019

Nierozprzestrzenianie ognia (w skrócie NRO), dotyczy przede wszystkim wszelkich elementów oraz rozwiązań wykorzystywanych w budynkach w postaci systemów używanych na fasadach czy przekryciach dachowych.

Istotnym dokumentem w tej kwestii jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1]. Określenie niektórych elementów jako NRO rozumie się jednak często zbyt dosłownie, oczekując, że wszelkie przegrody klasyfikowane jako NRO nie będą rozprzestrzeniać ognia. Nie jest to jednak do końca prawda. Jakaś część tych elementów/materiałów rozprzestrzenia ogień w fazie maksymalnej kulminacji pożaru. Należy przez to rozumieć, że określenie NRO dotyczy początkowej fazy rozwoju ognia w jego wczesnym stadium, niezbędnym co najmniej do zapewnienia bezpiecznego opuszczenia budynku przez przebywających w nim ludzi i rozpoczęcia akcji gaśniczej.

Najważniejsze elementy, które według w/w Rozporządzenia [1] nie powinny rozprzestrzeniać ognia (dopuszczając jednak zastosowanie elementów klasyfikowanych jako “słabo rozprzestrzeniające ogień”) to między innymi:

  • elementy budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV (mieszkalne), a także PM (produkcyjne i magazynowe) o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 500 MJ/m²,
  • ściany wewnętrzne oraz ściany zewnętrzne i elementy konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku typu PM (produkcyjne i magazynowe) niskim, w przypadku którego maksymalna gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej wynosi do 1000 MJ/m²,
  • ściany zewnętrzne w budynku niskim ZL IV (mieszkalne).

Wymienione rozporządzenie [1] w Załączniku nr 3 klasyfikuje palność wyrobów (materiałów) budowlanych i precyzuje w p.2. „Rozprzestrzenianie ognia przez elementy budynku z wyłączeniem ścian zewnętrznych przy działaniu ognia z zewnątrz budynku”.

W myśl tych zapisów:

2.1. Nierozprzestrzeniającym ognia elementom budynku odpowiadają elementy:

– wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogień: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0 oraz B-s3,d0;
– stanowiące wyrób o klasie reakcji na ogień: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0 oraz B-s3,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowych powinna mieć klasę reakcji na ogień co najmniej E.

2.2. Słabo rozprzestrzeniającym ogień elementom budynku odpowiadają elementy:
– wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogień: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0; oraz D-s1,d0;
– stanowiące wyrób o klasie reakcji na ogień: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0; oraz D-s1,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowych powinna mieć klasę reakcji na ogień co najmniej E.

Z kolei w p.4. „Rozprzestrzenianie ognia przez przekrycie dachów” precyzuje:

4.1. Nierozprzestrzeniającym ognia przekryciom dachów odpowiadają przekrycia:

1) klasy BRoof(t1) badane zgodnie z Polską Normą PN-ENV1187:2004 „Metody badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy”; badanie 1;
2) klasy BRoof, uznane za spełniające wymagania w zakresie odporności wyrobów na działanie ognia zewnętrznego, bez potrzeby przeprowadzania badań, których wykazy zawarte są w decyzjach Komisji Europejskiej publikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

W aspekcie możliwości zastosowania płyt warstwowych dachowych, w myśl powyższych wymagań, zgodnie z p.4. Warunków Technicznych [1] klasę BRoof(t1) posiadają wszystkie rodzaje płyt warstwowych dachowych z rdzeniem PUR, PIR, WM i EPS, co jednoznacznie kwalifikuje je do grupy przekryć dachowych „nierozprzestrzeniających ognia” (NRO).

Co więcej – w zakresie zastosowań sztywnych płyt termoizolacyjnych PIR na dachach płaskich na podłożu samonośnym z przekryciem membraną hydroizolacyjną, w przypadku dokonania takich badań klasyfikacyjnych na działanie ognia zewnętrznego przez producenta hydroizolacji z termoizolacją PIR (znakomita większość producentów hydroizolacji dachowych legitymuje się takim badaniem) i uzyskania klasyfikacji BRoof(t1) jest to równoznaczne z klasyfikacją „nierozprzestrzeniający ognia” NRO.

Jak pokazuje poniższe zestawienie możliwe jest również niemal bez przeszkód zastosowanie płyt warstwowych w aspekcie zgodności z §216 określającym klasę odporności ogniowej elementów budynku w zależności od wymaganej klasy odporności pożarowej budynku (w zależności od uzyskania stosownych parametrów nośności (R), szczelności (E) i izolacyjności ogniowej (I) przez poszczególnych producentów – tu przykłady Balex Metal):

Klasa odporności pożarowej budynku Klasa odporności ogniowej elementów budynku (płyty warstwowe spełniające wymagania – w zależności od producenta)
  Ściana zewnętrzna / płyta ścienna Przekrycie dachu / płyta dachowa
A EI 120 Rdzeń WM  > 100mm RE 30 Rdzeń PUR/PIR > 80mmRdzeń WM > 120mmRdzeń EPS >125mm
B EI 60 Rdzeń PIR > 200mmRdzeń WM > 100mm RE 30 Rdzeń PUR/PIR > 80mmRdzeń WM > 120mmRdzeń EPS >125mm
C EI 30 Rdzeń PIR > 120mmRdzeń WM > 100mm RE 15 Rdzeń PUR/PIR > 80mmRdzeń WM > 120mmRdzeń EPS >125mm
D EI 30 Rdzeń PIR > 120mmRdzeń WM > 100mm (-) Bez ograniczeń
E (-) Bez ograniczeń (-) Bez ograniczeń

Zgodnie z $ 208a. 3 znowelizowanych WT [1] w przypadku ścian zewnętrznych budynku, w tym z ociepleniem i okładziną zewnętrzną lub tylko z okładziną zewnętrzną, przez elementy budynku:

„1) nierozprzestrzeniające ognia – rozumie się elementy budynku nierozprzestrzeniające ognia zarówno przy działaniu ognia od wewnątrz, jak i od zewnątrz budynku;
2) słabo rozprzestrzeniające ogień – rozumie się elementy budynku, które z jednej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień, natomiast przy działaniu ognia z drugiej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień lub nierozprzestrzeniające ognia;
3) silnie rozprzestrzeniające ogień – rozumie się elementy budynku, które przy działaniu ognia z jednej strony sklasyfikowane są jako silnie rozprzestrzeniające ogień, niezależnie od klasyfikacji uzyskanej przy działaniu ognia z drugiej strony  – dla których wymagania przy działaniu ognia wewnątrz budynku określa się według załącznika nr 3 do rozporządzenia, a przy działaniu ognia od zewnątrz budynku określa się według polskiej normy dotyczącej metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany”.

Zastosowanie badania według polskiej normy, a nie Euroklas wynika z faktu, że system Euroklas opiera się na badaniu scenariusza pożaru wewnętrznego, nie obejmując potencjalnych zagrożeń ogniowych fasad od strony zewnętrznej. Do czasu przyjęcia wspólnego europejskiego rozwiązania, do badania ścian zewnętrznych od strony zewnętrznej w dalszym ciągu będzie służyć przywołana w rozporządzeniu norma PN-B-02867:1990/ /Az1:2001. Pkt 1.2 tej normy klasyfikuje ściany wykonane z materiałów niepalnych jako nierozprzestrzeniające ognia – bez badania.

W myśl PN-EN 14782 „Samonośne blachy metalowe do pokryć dachowych, okładzin zewnętrznych i wewnętrznych” wyroby wykonane z blach stalowych z powłokami poliestrowymi o grubości do 25μm klasyfikuje się bez badań jako A1 czyli niepalne. W konsekwencji wyroby niepalne A1 klasyfikuje się bez badań jako NRO wg. PN-B-02867:1990/ /Az1:2001. Oznacza to, że obok płyt warstwowych również pokrycia dachowe w postaci blach trapezowych, blachodachówek, paneli na rąbek stojący etc. spełniają bez konieczności wykonywania badań wymogi stawiane wyrobom „nierozprzestrzeniającym ognia” (NRO).

Literatura

  1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 – Tekst jednolity uwzględniający obowiązujące przepisy według stanu na dzień 1 stycznia 2014 r. zmieniający rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2013 r., poz. 926).
  2. PN-EN 13501-1:2008 „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków”.
  3. Instrukcja ITB 401/2004 „Przyporządkowanie określeniom występującym w przepisach techniczno-budowlanych klas reakcji na ogień według PN-EN”.